Męczennik z Oceanii

     Piotr To Rot urodził się w 1912 r. w wiosce Rakunai na wyspie Nowa Brytania, we wschodniej części Papui-Nowej Gwinei. Choć od tamtych lat upłynęło niewiele czasu, to jednak nie jesteśmy w stanie ustalić dokładnej daty urodzin Błogosławionego, z powodu zniszczenia przez okupantów japońskich nielicznych zresztą źródeł pisanych z tamtego okresu.
     Rodzice Piotra, Angel To Puia i Maria Ia Tumul, przyjęli chrzest jako dorośli. Misjonarze Najświętszego Serca Jezusowego potrafili zaszczepić w tym pierwszym pokoleniu katolików silną wiarę. Młody Piotr od wczesnego dzieciństwa wykazywał wielką pobożność.
     W 1930 roku jako 18-letni młodzieniec zapisał się do szkoły Św. Pawła dla katechistów. Ukończył ją z wyróżnieniem w 1933 r. Natychmiast zaczął pracować jako katechista w rodzinnej wiosce, przy czym nie tylko nauczał, ale też działał jako organizator, zakładając m. in. szkołę katechetyczną. Prawie nie rozstawał się z Biblią. W 1936 r. Piotr ożenił się z katoliczką, Paulą la Var-pit. Ślub zawarto w kościele, ale ceremonii towarzyszyło wiele tradycyjnych obrzędów lokalnych. Małżonkowie mieli troje potomstwa. Jedno z nich, Rufina La Mama, żyje do dzisiaj.
     Ze świadectwa szefa wioski wynika, że Piotr „był prawdziwie wielką osobą, nigdy się nie gniewał, a jego słowa i działania były godne podziwu. Cała jego uwaga była zwrócona na Kościół”. Przeżywał w sposób święty swoje małżeństwo, przeciwstawiając się rozwodom i poligamii. To jego twarde stanowisko było jednym z powodów konfliktu z władzami, mieszkańcami wioski, a nawet z własnym bratem Józefem. Wszyscy postanowili powrócić do swych korzeni i zalegalizować poligamię.
     W roku 1942 wszystkich misjonarzy i personel misji zamknięto w obozie koncentracyjnym. To Rot pozostał wówczas jedynym w wiosce przewodnikiem duchowym. Zapewniał katechizację, przewodniczył nabożeństwom, chrzcił dzieci i dorosłych, udzielał Komunii świętej chorym i umierającym.
     Stosunki katechisty z władzami japońskimi wkrótce stały się wrogie. Wydano zakaz wszelkich zgromadzeń religijnych. Wywierano naciski na miejscowych przywódców, aby zerwali z wiarą Chrystusową i wrócili do poligamii. Błogosławiony kategorycznie przeciwstawił się tego rodzaju żądaniom.
Piotr To Rot został aresztowany w kwietniu 1945 r. W wyniku farsy procesu, podczas którego poddawano go torturom, skazany został na dwa miesiące więzienia. Był tam traktowany gorzej od innych więźniów. Piotr zmarł od zastrzyku podanego mu przez specjalnie w tym celu przybyłego lekarza japońskiego. Potem władze japońskie orzekły, że To Rot zmarł na malarię i wydały ciało rodzinie. Mimo obecności okupanta, w ostatniej drodze wielkiemu katechiście i wyznawcy towarzyszyły liczne tłumy jego rodaków. W języku miejscowym został on nazwany „A martir ure ra Lotu” – Męczennik za wiarę.
     Proces beatyfikacyjny rozpoczęto oficjalnie 13 stycznia 1985 roku w głównej siedzibie misji katolickiej w Vunapope w Nowej Brytanii. 2 kwietnia 1993 roku Jan Paweł II promulgował dekret, uznający męczeństwo Piotra To Rota i umożliwiający jego beatyfikację. Ostatecznie błogosławionym został ogłoszony – jako pierwszy tubylca Oceanii – przez Ojca Świętego podczas pielgrzymki w Papui-Nowej Gwinei 17 stycznia 1995 roku.

Oprac. Krzysztof Gołębiowski